Sàqum baatu wolof : diksoneeru wolof

a

à

ã

b

c

d

e

é

ë

f

g

h

i

j

k

l

m

n

ñ

ŋ

o

ó

p

q

r

s

t

u

w

x

y

a - A aa - AA à - À ãa - ÃA

[a:da]

aada t.

baax g-, xarbaax g-, lu ñu tàmm daan ko def ca jomonooy maam ya. Ndëpp aada lébu la.

[a:fija]

aafiya t.

jàmm ak salaam j-. May ñu aafiya, bul ñu sonal. sf. fitna j-

[a:ɟɔ]

aajo t.

Ku am aajo, dafay bàyyi ñeneen ñi xel, di leen nuyu bu baax. / soxla s-. Sama aajo moo doon nga jàppale ma, ma am ci liggeey.

[a:ɟɔwɔ:]

aajowoo njk.

Loo aajowoo mooy loo soxla, loo bëgg a jëfandikoo.

[a:ɟu]

aaju njk.

lu jar a def, lu mat a def. Ngor aaju naa sàmm.

[a:ɟuwul]

aajuwul njk.

lu jarul def, lu matul def. Dem seen dëkk aajuwul dugg oto.

[akara]

akara t.

beñe bu am soosu kaani. Ku bëgg akara, dangay ñeme kaani (léebu wolof). wec. aakara b-.

[a:kimɔ:]

aakimoo njk.

jël menn mbir yow rekk, doo ci sóoraale kenn. Li ñépp bokk, bu ko aakimoo yow rekk.

[a:l]

aal njk.

jox nit menn mbir mu mu lay delloo bu ci paree mooy aal. wec.

[a:la:t]

aalaat njk.

Aalaat mooy aal ba pare, dellu aal. wec. abalaa t.

[a:ll]

àll t.

dëkkuwaayu rabi-àll yi, gàncax g-, dëkku jàmbur yi. Seen àll ba am na ay bukki.

[a:llɛ]

àlle njk.

mel ni ab àll wala ku dëkk ci àll bi. Fi mu dëkk dafa àlle.

[a:lla:ɟi]

àllaaji t.

jullit bu góor bu dem aji Màkka ba ñëw. wec. alaaji, aas wala elaas. sf. ajaratu b-, ajaa b-. Àllaaji bi lañu sargalsi.

[a:lla:xira]

àllaaxira t.

yommalxiyaam j-. Àllaaxira kenn du ko wuute. wec. laaxira j-.

[a:llarba]

àllarba t.

benn la ci turu bés yi. Njàng mu nekk am na àllarba.

[a:lluwa]

àlluwa t.

fi sëriñ daara bi di bindal taalibe bi li mu war a jàng. Àlluwa mooy aarduwaas ci njàngum nasaraan.

b - B bb - BB

[ba]

ba njk.

bàyyi, wacc. Loo moomul, ba ko fa. sf. jël.

[ba:]

ba t.

Nijaayam dafay yar ay baa.

[ba:bun]

baabun t.

Gisoon nañu ay baabun ca pàrk Aan ba.

[ba:dɔ:lɔ]

baadoolo njk.

xayadi. Dafa baadooloo ndax moom, loo ko defal tey, suba mu fàtte ko.

[ba:dɔ:lɔ]

baadoolo t.

beykat b-. Rongoñi baadoolo mooy siim cerey buur.

[ba:k]

baag t.

lu ñuy jëfandikoo ca teen ba ngir génne ndox mi. Xuloo ba ca teen ba gaa ña amul baag la. (léebu).

[ba:gantɛ]

baagante njk.

dem a k a dikk. Li ngay baagante ci suba ba léegi mbaa jàmm la ?